Đã từ lâu, địa danh Nhị Quí (thuộc huyện Cai Lậy – Tiền Giang) gắn liền với một loại đặc sản nổi tiếng, đó là nhãn. Tuy nhiên ở Nhị Quí không phải nơi nào cũng có trồng nhãn mà phần lớn tập trung ở các ấp Quí Thành, Quí Chánh và Quí Lợi. Các ấp khác cũng có trồng nhưng không đáng kể.
(Ảnh chỉ mang tính minh họa)
Vào giữa mùa hè oi bức, giữa cái nóng "cháy người” ở vùng đất cát giồng, bạn hãy dừng lại một vườn nhãn. Chủ vườn sẽ niềm nở đón tiếp và mời bạn dùng một dĩa đầy ắp những loại nhãn to ở đây. Nhưng muốn thú vị hơn, bạn hãy tham quan những vườn nhãn Nhị Quí, tận hưởng không khí trong lành của một vùng đất được những cánh đồng lúa xanh bát ngát bao bọc chung quanh. Nhãn ở đây có rất nhiều loại, nhưng tựu chung có 4 loại chính: nhãn da bò, nhãn tiêu quế, nhãn xuồng cơm vàng, long nhãn. Mỗi loại có hương vị riêng tuỳ theo khẩu vị của từng người.
Nhãn bắt đầu ra hoa vào khoảng tháng 4-5 dương lịch. Hình thức ra hoa cũng giống như cây phượng, nghĩa là mỗi ngọn cho ra một chùm hoa, mỗi chùm phân ra nhiều nhánh nhỏ, trên đầu mỗi nhánh đều có hoa. Hoa nhãn màu vàng lợt và có 4-5 cánh nhỏ. Ngắm hoa nhãn thích nhất là lúc mặt trời vừa mọc, khi mà hạt sương còn đọng lại trên hoa, lúc ấy, có hàng đàn ong đến hút mật tạo nên một khung cảnh rất đẹp và nên thơ. Phần lớn, người ta nuôi ong tại khu vườn của mình. Dưới mỗi gốc cây, người ta đặt một thùng để ong làm tổ. Đây là nguồn thu nhập đáng kể, sau nhãn.
Đến tháng 7-8 dương lịch, nhãn bắt đầu chín. Nhãn ở đây thứ nào cũng lớn rái, nhỏ hột, cơm dày và mỏng vỏ. Có lẽ vì điều này mà nhãn Nhị Quí sớm có tiếng. Khi nhãn chín đượm một màu vàng sẫm tươi (riêng long nhãn có màu vàng nhạt) mùi thơm tỏa ngào ngạt. Bóc vỏ một trái nhãn, bạn sẽ thấy cơm nhãn màu trắng đục, cho vào miệng thì ngọt vô cùng. Hạt nhãn màu nâu sẫm. Riêng nhãn tiêu có hột rất nhỏ, cỡ đầu đũa.
Vào mùa nhãn chín, nhà nào cũng chất đầy nhãn chín đã được phân loại, chuẩn bị đưa lên thành phố Hồ Chí Minh. Bữa cơm ở đây, ngoài những món ăn, người ta thường đặt một dĩa nhãn chín, thơm lừng vừa hái xuống để tráng miệng. Nhãn là món tráng miệng rất khoái khẩu sau các buổi tiệc hoặc chỉ bữa ăn đạm bạc. Ngoài ra, nhãn dùng để bày ở phòng khách, chưng trên bàn thờ rất đẹp.
Do lúc nhãn chín trùng vào dịp nghỉ hè nên có nhiều nhóm học sinh tổ chức những cuộc picnic tại vườn nhãn. Người dân xứ nhãn rất hiếu khách không ngại chuyện tiền nong. Tuy nhiên, những năm qua, do giá cả bấp bênh nên một số chủ vườn đã chuyển sang trồng một số loại cây khác hoặc nuôi cá, diện tích đất trồng nhãn có giảm đi đôi chút.
Có dịp về Nhị Quí trong mùa nhãn, bạn đi dọc theo những con đường mòn, qua những vườn nhãn bạt ngàn, nối tiếp nhau mới hiểu được vì sao nhắc đến Nhị Quí, nhiều người liên tưởng đến ngay đến nhãn.
|